Thiệt hại lớn, sản xuất bị đảo lộn

  • Lúa: hơn 9.282 ha bị ảnh hưởng, là nhóm chịu thiệt hại nặng nhất.
  • Rau màu: 868 – 1.103 ha bị ngập sâu, gây thiếu hụt lớn nguồn rau xanh.
  • Cây ăn trái, cây công nghiệp: táo, nho, bắp, cây có múi, đậu các loại… đều bị ảnh hưởng với diện tích từ 124 đến 379 ha.
  • Nhiều khu vực bị bồi lấp, nguồn nước ô nhiễm, cây trồng suy yếu, rễ thối – lá cháy do úng kéo dài.

Trước tình hình đó, nhiệm vụ khẩn cấp nhất là tiêu thoát nước, phục hồi bộ rễ và ngăn dịch bệnh phát sinh.

 Hướng dẫn kỹ thuật phục hồi từng nhóm cây trồng

🌾 Đối với cây lúa

Việc cần làm ngay:

  • Tiêu thoát nước triệt để, kể cả bằng biện pháp thủ công.
  • Ruộng đủ độ chín bị đổ ngã thì thu hoạch sớm – “xanh nhà hơn già đồng”.
  • Khơi thông mương máng, nạo bùn, vệ sinh đồng ruộng.

Lúa giai đoạn đẻ nhánh – làm đòng:

  • Rửa sạch bùn đất bám lá (khi trời tạnh).
  • Giảm 10% lượng phân đạm đón đòng, bón theo bảng so màu lá tránh đổ ngã.
  • Phun chế phẩm sinh học chứa Trichoderma để phân hủy hữu cơ, hạn chế ngộ độc đất.
  • Theo dõi ốc bươu vàng và sâu bệnh sau úng.

 Đối với rau màu và cây ngắn ngày

  • Vệ sinh vườn, loại bỏ cây đã thối – héo.
  • Có điều kiện thì tủ đất bột / giá thể sạch quanh gốc kích rễ mới.
  • Họ bầu bí: hạn chế động vào rễ, chỉ cắt bỏ lá hư và xử lý nấm bệnh.
  • Tưới loãng phân lân hoặc chế phẩm sinh học phục hồi rễ.
  • Bổ sung dinh dưỡng qua lá: phân bón lá, trung – vi lượng, chất kích rễ.
  • Khi đất ráo: vun xới nhẹ – tưới phân loãng – tăng dần theo sức hồi phục.
  • Tưới/ phun Trichoderma, Bacillus subtilis để phòng lở cổ rễ, héo xanh.

Đối với cây ăn quả và cây công nghiệp lâu năm

Ưu tiên số 1: Tiêu thoát nước

  • Mở rãnh tiêu quanh gốc, không để nước đọng quá 2–3 ngày.
  • Sau khi khô: xới nhẹ quanh gốc, bón hữu cơ hoai + Trichoderma.

Sau úng phải làm gì?

  • Thu gom lá, quả rụng, cành gãy để hạn chế nấm bệnh.
  • Phun phân bón lá chứa Ca, Mg, Zn, Bo… và chất kích rễ.
  • Sau 7–10 ngày khi rễ phục hồi: bón NPK cân đối, giàu lân – kali.

Cây bị nghiêng, đổ

  • Dựng lại sớm, cố định bằng cọc.
  • Tỉa bớt lá – cành giảm thoát hơi, tránh rễ bị kéo đứt.

Phòng bệnh sau lũ

  • Kiểm tra thường xuyên các bệnh:
    thối rễ, xì mủ, loét thân, vàng lá, cháy lá, Phytophthora, chết nhanh – chết chậm.
  • Đồi dốc: trồng xen cây phủ đất, làm băng chắn, rãnh tiêu phụ chống xói mòn.

Thông điệp QTashi chia sẻ

Sau mưa lũ, cây trồng yếu nhất là bộ rễ, còn đất thì bị ngộ độc hữu cơ và thiếu oxy. Vì vậy, ba việc quan trọng nhất nông dân cần làm là:

✔ Tiêu nước thật nhanh

Vì rễ chỉ cần ngập 48–72 giờ là bắt đầu thối.

✔ Phục hồi đất – rễ trước khi bón phân

Không nên bón đạm sớm vì dễ làm cây sốc, thối rễ nặng thêm.

✔ Tăng vi sinh vật có lợi

Trichoderma, Bacillus giúp phân hủy bã hữu cơ, khử mùi, hạn chế nấm bệnh sau úng.

Khi đất – rễ ổn định, cây mới hấp thu được dinh dưỡng và hồi phục bền vững.